Παρουσιαση του Ασυρματου Κοινοτικου Δικτυου Sarantaporo.gr στην transmediale 2016

Η transmediale είναι ένα φεστιβάλ για τη μιντιακή τέχνη (media art) και τον ψηφιακό πολιτισμό που διοργανώνεται κάθε Φεβρουάριο για μια εβδομάδα στο Βερολίνο από το 1988. Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους αναπτύσεται η εκάστοτε θεματική των φεστιβάλ είναι οι αναστοχαστικές, αισθητικές και υποθετικές θέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ τέχνης, τεχνολογίας και πολιτισμού. Όπως αναφέρεται στην Wikipedia: “Το φεστιβάλ προσπαθεί να εκφράσει μια κριτική κατανόηση της τεχνολογίας, σαν κάτι περισσότερο από τον ψηφιακό κόσμο, καθώς και τον πολιτισμό σαν κάτι περισσότερο από αυτό που εμφανίζεται μέσα από τα θεσμοθετημένα πεδία παραγωγής”.

transmediale2016

Ο διευθυντής της transmediale Kristoffer Gansing, επέλεξε να εστιάσει φέτος στην <ανήσυχη> κοινωνία μας. Ο τρόπος που προσδιορίζεται η ανησυχία, αντλείται μέσα από την διαρκή και αναγκαία ένταση που ωθεί τους χάκερς, τους δημιουργούς και τους ακτιβιστές των μίντια να δυναμώσουν την θέληση τους και να παραμείνουν ανεξάρτητοι παράγοντες των δημοκρατικών μεταμορφώσεων της κοινωνίας.

Με τον γενικό τίτλο < Conversation Piece> η transmediale δημιούργησε ένα μεταβατικό χώρο διαλόγου γύρω από τις ανησυχίες που εμφανίζονται στα ιστορικά πλαίσια της περιόδου του ύστερου καπιταλισμού που διανύουμε. Αντί για ένα μονοθεματικό φεστιβάλ που θα διαχώριζε τους χώρους της έκθεσης και του προγράμματος των ομιλιών, οι καλλιτεχνικές και οι ερευνητικές πρακτικές εξελίχθηκαν ζωντανά μέσω συζητήσεων, εργαστηρίων, προσωρινών εγκαταστάσεων, περφόρμανς και άλλων υβριδικών μορφών. Διαφοροποιώντας το γενικό θέμα της <ανησυχίας> σε τέσσερις επί μέρους ενότητες: <ανησυχία να δρας>, <ανησυχία να κατασκευάζεις>, <ανησυχία να μοιράζεσαι> και <ανησυχία να διασφαλίζεις> δημιούργησε μια ευκαιρία αναστοχασμού πάνω σε θέματα που διαπραγματεύτηκαν προηγούμενες διοργανώσεις της transmediale, ενώ εστίασε στην αμφισημία της τωρινής ψηφιακής κουλτούρας.

12695109_10153950134504204_2051436854_o

Το εργαστήριο που συμμετείχε και παρουσιάστηκε το ασύρματο δίκτυο Sarantaporo.gr καθώς και αποσπάσματα από το επερχόμενο ντοκιμαντέρ: <Οικοδομώντας Κοινότητες Κοινών στην Ελλάδα> ήταν το <Off-the-Cloud Zone> που συνδιοργανώθηκε σε συνεργασία με το πρότζεκτ ΜΑΖΙ . Ο όρος <Cloud> ή αλλιώς <Cloud computing> χρησιμοποιείται για να περιγράψει το <σύννεφο> εφαρμογών, μεταφοράς και αποθήκευσης πληροφοριών σε μεγάλες βάσεις δεδομένων που συνήθως ανήκουν σε εταιρείες, όπως για παράδειγμα η Google ή το Facebook, μια πρακτική που βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής στις μέρες μας καθώς αμφισβητείται η ασφάλεια, η ιδιωτικότητα και οι τρόποι χρήσης του περιεχομένου που παράγουν και διακινούν οι χρήστες.

Έτσι, η επιλογή της <εξόδου από το σύννεφο> προκύπτει από την απογοήτευση που βιώνουν οι χρήστες για τους τρόπους της συνδεσιμότητας σήμερα, αλλά και την διερεύνηση των δυνατοτήτων που έχουν οι αναδυόμενες ανεξάρτητες υποδομές, οι οποίες ανήκουν στους ίδιους τους χρήστες και βρίσκονται αποκλειστικά κάτω από τον έλεγχο τους. Ακριβώς δηλαδή αυτό που επιχειρεί εδώ και πέντε χρόνια να επιτύχει η υποδομή του κοινοτικού δικτύου Sarantaporo.gr της ευρύτερης περιοχής των χωριών του Σαρανταπόρου. Κάποια από τα ερωτήματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου αφορούσαν στα:

  • Πως εξελίσσονται οι δικτυωμένες κοινότητες;
  • Ποια ήταν η κατάσταση των ανεξάρτητων δικτύων στα τέλη της δεκαετίας του 90, την <ρομαντική> περίοδο των δικτύων αλλά και του Ίντερνετ και ποια είναι τώρα;
  • Ποια είναι τα νομικά και οικονομικά θέματα που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν από τις κοινότητες;
  • Πόσο ενημερωμένοι είναι στις μέρες μας οι χρήστες για τα ζητήματα των υποδομών;
  • Ποιες ομάδες και πληθυσμοί μπορούν στις μέρες μας να ενδυναμωθούν μέσω των offline δικτύων και υποδομών;
  • Με ποιο τρόπο η τέχνη και ο κριτικός σχεδιασμός (critical design) μπορούν να προσφέρουν;
  • Πως μπορούν να προκύψουν νέες συνεργασίες;

12695368_10153949867179204_657009552_o

Στο ολοήμερο εργαστήριο συμμετείχαν πρωτοπόροι των δικτύων από περασμένες δεκαετίες μαζί με νέα πρόσωπα που σχηματίζουν ομάδες και κοινότητες σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο. Το εργαστήριο ήταν ελεύθερο, χωρίς χρηματικό αντίτιμο και το παρακολούθησαν αρκετοί επισκέπτες.

Οι βασικοί συμμετέχοντες ήταν:

Roel Roscam Abbing, Ileana Apostol, Dennis de Bel, Federico Bonelli, James Bridle, Adam Burns, Lori Emerson, Sarah T Gold, Sarah Grant, Denis Rojo aka Jaromil, George Klissiaris, Evan Light, Ilias Marmaras, Monic Meisel, Jurgen Neumann, Radovan Misovic aka Rad0, Natacha Roussel, Andreas Unteidig, Danja Vasiliev, Christoph Wachter & Mathias Jud, Stewart Ziff, Panayotis Antoniadis, Daphne Dragona, James Stevens.

Η παρουσίαση του ασύρματου δικτύου Sarantaporo.gr, τράβηξε την προσοχή όλων των συμμετεχόντων ακριβώς γιατί σαν εγχείρημα ανταποκρίνεται σε μεγάλο βαθμό στις προσδοκίες χρήσης τέτοιων ανεξάρτητων κοινοτικών υποδομών, στις οποίες συμμετέχουν, συντηρούν και διευρύνουν κάτοικοι και επαγγελματίες της πρωτογενούς παραγωγής, όπως είναι οι κάτοικοι των χωριών της περιοχής του Σαρανταπόρου. Παρά τις εξελιγμένες τεχνικές και τεχνολογικές δυνατότητες που έχουν αντίστοιχα ΕυρωπαΪκά εγχειρήματα, μοιάζουν να παραμένουν ωστόσο, κλειστά εργαστήρια που αφορούν ειδικούς των δικτύων και λιγότερο υποδομές στις οποίες συμμετέχουν και επωφελούνται καθημερινοί άνθρωποι οι οποίοι ζουν μάλιστα σε μια σχετικά απομακρυσμένη περιοχή της Ευρώπης και μέσα στην Ελλάδα της κρίσης. Μετά την τελική απολογιστική συζήτηση που έγινε στο τέλος του εργαστηρίου, συζητήθηκαν επίσης και προτάσεις πιθανών μελλοντικών συνεργασιών. Άλλωστε στις 15-17 του περασμένου Ιανουαρίου, το πρότζεκτ ΜΑΖΙ σε συνεργασία με την ομάδα Sarantaporo.gr διοργάνωσε συμπόσιο παρουσίασης του πρότζεκτ και ενημέρωση των μελών του προγράμματος με την παρουσία κατοίκων της περιοχής, στον Κοκκινοπηλό, στο Πύθιο, στην Τσαριτσάνη και στο Σαραντάπορο. Το ντοκιμαντέρ <Οικοδομώντας Κοινότητες Κοινών στην Ελλάδα> της ομάδας Personal Cinema, μετά την επιτυχή χρηματοδότηση από το πλήθος που έγινε στην Ισπανική πλατφόρμα goteo.org, θα ολοκληρωθεί μέσα στον Μάρτιο του 2016.

MAZI-Together in Sarantaporo, two days workshop

555

In January 15th -17th, a two days visit and workshop took place in the area of Sarantaporo. More precisely, about twenty members of the MAZI project -which is a new EU Horizon2020 project- artists, researchers and activists together with members of the core team of sarantaporo.gr and locals, had the opportunity to meet discuss, eat and drink and of course exchange ideas about the expansion of the network and its potential role as a common network infrastructure that can support local services of different types. Although the rainy weather didn’t favorise expanded excursions in the area, several meetings took place in Kokkinopilos, Pytheion, Tsiartsiani and Sarantaporo villages, fruitful meetings that resulted to plans for closer collaboration and organisation of events in the near future. A couple of weeks before, Panayiotis Antoniadis from NetHood, Zurich, part of the MAZI project visited the Sarantaporo area and wrote this article at NetHood blog.

And few photos from the meeting and the landscape by Dimitris Geronikos.

 

562